Over H.J. Doedens: Een intrigerende fiscalist

Het afscheid van mr. Cees Schaap bij BNB valt samen met de afronding van een onderzoek van auteur mr. L.J.A. (Rens) Pieterse naar de annotaties van prof. H.J. Doedens, de eerste annotator (in de jaren veertig van de vorige eeuw) van Beslissingen in Belastingzaken (de voorloper van BNB). Het onderzoek van Pieterse is erop gericht de vraag te beantwoorden waarom de commentaren van Doedens zo in de smaak vielen bij de leden van de belastingkamer van de Hoge Raad. In dat kader heeft hij meer dan honderd annotaties van Doedens onderzocht. De onderzoeksresultaten zijn neergelegd in deze publicatie.

Pieterse constateert onder meer dat Doedens in zijn annotaties bijna altijd eerdere beslissingen van de Hoge Raad en van feitenrechters in herinnering brengt. Doedens probeert daarbij ook uit te leggen hoe de beslissing zich tot die eerdere beslissingen verhoudt. Zeker in een tijd waarin de Hoge Raad niet de gewoonte had in zijn arresten expliciet voort te bouwen op eerdere beslissingen, was het voor de lezer van de annotatie waardevol om te zien hoe de ‘nieuwe’ beslissing in het bestaande recht past. Een ander kenmerk van de annotaties van Doedens is, zo constateert Pieterse, dat hij oog heeft voor het belang van de beslissing voor de praktijk. Zo betrekt hij in zijn annotaties soms vragen die in verband met de beslissing in de toekomst aan de orde kunnen komen. Ook dit aspect kan voor de lezer van de annotatie van toegevoegde waarde zijn.